Wie als belegger buiten de gebaande paden van aandelen, obligaties en vastgoed kijkt, komt in de wereld van de exotische beleggingen terecht. Denk aan beleggen in kunst, wijn… of whisky.

Business Insider was onlangs op bezoek bij het bedrijf Scotch Whisky International (SWI) uit Sassenheim, naar aanleiding van de opening van een museum met zeldzame collectie van 3.000 flessen whisky. Deze verzameling exclusieve en zeldzame whisky’s, overgenomen van de Italiaanse verzamelaar Valentino Zagatti, vormt een mooi uithangbord voor SWI.

Scotch Whisky International verkoopt whisky en propageert vooral ook beleggen in whisky. “Dat is onze corebusiness”, vertelt commercieel directeur Paul van der Hulst. De specialisatie ligt hierbij op single malt whisky.

“Er is een grote vraag naar single malt en naar oudere whisky. Je kunt twintig jaar oude whisky er niet even ‘bijmaken’. De vraag overtreft al jaren het aanbod”, stelt Van der Hulst. “Van alle whisky’s is maar zeven procent single malt en daarvan is maar één procent ouder dan twintig jaar.”

Maar hoe kun je beleggen in whisky en wat levert het op?

Opbrengst van beleggen in whisky

Scotch Whisky International biedt drie manieren om te beleggen in whisky. Vanaf 100 euro kun je een account openen op de World Whisky Index, een handelsplatform van SWI. Daar kun je handelen als particulier. Aan- en verkopen doe je zelf. "Alles wat je belegt is door fysiek bezit gedekt. Het gaat om echte flessen of echte vaten. Het is dus geen bitcoin-flauwekul", zegt Van der Hulst.

De World Whisky Index ziet hij als een online handelshuis. Vraag en aanbod komen samen op deze whiskybeurs. Als belegger zie je het actuele aanbod en prijzen van recent verkochte flessen. Ook krijg je informatie over het rendement dat de verkoper boekte en de periode waarin dat resultaat is behaald.

SWI bewaart de flessen voor mensen die handelen in whisky en houdt bij van wie welke fles is. Er zijn ruim 66.000 flessen bij Scotch Whisky International opgeslagen met een totale waarde van bijna 43 miljoen euro. Dat komt neer op bijna 650 euro per fles.

Maar er zijn onderling grote verschillen in ouderdom en prijs. De oudste verhandelbare fles stamt uit 1874, de duurste is voor 44.000 euro verkocht, zo valt te lezen op de website.

Flessen whisky zijn de afgelopen tien jaar met een gemiddeld nettorendement van 15,6  procent per jaar verhandeld op de World Whisky Index, stelt Scotch Whisky International. De komende jaren wordt er een stijgende vraag verwacht naar exclusieve Scotch single malt whisky.

Het historische langetermijnrendement van Scotch single malt whisky (gemeten tussen 1936 en 2008) ligt op 6,6 procent per jaar. Uiteraard geven rendementen uit het verleden ook in dit geval geen garantie voor de toekomst.

Risico's: verdamping, rijping en liquiditeit

Vraag is natuurlijk wel hoe het zit met de risico's. In het prospectus voor potentiële beleggers benoemt Scotch Whisky International veertien specifieke risicofactoren bij beleggen in whisky.

Een voor de hand liggend risico is dat het om een kleine, gespecialiseerde markt gaat. Scotch Whisky International heeft 800 klanten die ofwel via het beursplatform handelen, in advies een portefeuille opbouwen of in beheer zitten.

Als er een crisis uitbreekt of de interesse in whisky daalt plots, dan kan het best lastig zijn om snel je flessen whisky liquide te maken, door ze te verkopen. Op aandelenmarkten zijn er uiteraard ook koersrisico's, maar zeker voor grotere beursfondsen geldt dat het risico dat je geen koper vindt relatief laag is.

Naast het zogenoemde liquiditeitsrisico zijn er ook een paar unieke risico's: denk aan verlies door verdamping van whisky, het rijpingsrisico bij beleggen in vaten whisky of het risico van vervalste flessen.

Interessant is verder het oordeel van financiële toezichthouder AFM. Scotch Whisky International staat ingeschreven in het register van de AFM. De risico-indicator van de financiële waakhond voor beleggen in whisky staat op zes. Dit op een schaal van één tot zeven, waarbij zeven het hoogste risico is.

Kortom: volgens de AFM is whisky iets voor beleggers met een sterke maag die tegen een stootje kunnen.

Scotch Whisky International suggereert zelf om pas in whisky te beleggen als je minimaal 2,5 ton aan vrij belegbaar vermogen hebt. Het advies is om daarvan maximaal 10 procent in whisky te beleggen. Ook moet je beleggingshorizon minimaal vijf jaar zijn: niet voor daytraders dus.

In een verplichte scenario-analyse voor beleggers wordt het volgende beeld geschetst:

Uitgaande van een beleggingshorizon van vijf jaar, ligt het verwachte gemiddelde rendement per jaar op 4,85 procent na aftrek van kosten in een gematigd scenario. Dit ligt aardig in de buurt van het historische langetermijnrendement van aandelen.

Gaat het buitengewoon goed, dan kan het nettorendement van whisky naar verwachting oplopen tot bijna 14 procent per jaar. In een stressscenario staat er een min van ruim 28 procent per jaar op de borden.

Advies bij beleggen in whisky

Wie zelf niet de tijd heeft om zich diepgaand bezig te houden met whisky, kan vanaf een inleg van 25.000 euro ook onder begeleiding van Scotch Whisky International beleggen. Dan kun je onder meer investeren in vaten whisky.

Elk vat is geregistreerd en de vaten liggen opgeslagen in Schotland. Ze moeten daar gedistilleerd, gerijpt en gebotteld worden. Pas dan is het Schotse whisky.

Het gaat hier om een belegging voor de langere termijn. Als je bijvoorbeeld een vat koopt van tien jaar oud koopt, kun je dat nog vijftien jaar laten liggen. Scotch Whisky International controleert elk jaar de kwaliteit.

Een derde optie is vermogensbeheer, aldus Van der Hulst. Dan neemt Scotch Whisky International het beheer van je over. Dat kan vanaf een inleg van 100.000 euro.

Benieuwd naar het Zagatti Museum in Sassenheim? Lees dan het fotoverslag van de rondleiding die wij kregen.